نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هانیه علیزاده ¹
• بیژن اربابی ²

¹ دانشجو دانشگاه هنر تهران

² استادیار دانشکده هنرهای کاربردی دانشگاه هنر

چکیده

فرش دستباف ایران به عنوان یک کالای فرهنگی-هنری همواره ارزش و اعتبار خاصی داشته و دارد. از اینرو کمک به زنده نگه داشتن این هنر وظیفه‌ی همه‌ی دست‌اندرکاران این حرفه می باشد. جابه‌جایی‌های جغرافیایی بافندگی یکی از راهکارهایی است که با اهداف مختلفی از سوی ارگان‌های دولتی و خصوصی برای کمک به بهبود رونق تجاری فرش اتخاذ شده و تبعا تاثیرات مثبت و منفی بسیاری نیز داشته‌ و مخالفت هایی را نیز به همراه داشته است. یکی از استدلال‌های مخالفان این جریان، آسیب دیدن هویت فرش‌ها در روند این جابه‌جایی‌ها می‌باشد. این پژوهش به صورت کیفی و به روش توصیفی-تحلیلی به جمع‌آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه‌ای و میدانی پرداخته است. هدف از انجام تحقیق بررسی نحوه‌ی تاثیرگذاری تغییر جغرافیای بافندگی بر هویت فرش ایران است و درصدد پاسخ به این سوال برآمده که: تغییر جغرافیای بافندگی چه تاثیری بر تغییر هویت‌های شناخته‌شده مناطق مختلف ایران می‌گذارد؟ داده‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در جریان جابه‌جایی‌های جغرافیایی بافندگی، هرکجا که یکی از مولفه‌های اصلی هویت‌ساز فرش آسیب ببیند لاجرم هویت فرش نیز دچار آسیب می‌شود، اما در مواردی نیز چارچوب تولید منطقه‌ی مبدا هیچ تغییری نکرده و فرش با کیفیتی تولید شده که تشخیص آن از فرش تولید شده در منطقه مبدا حتی برای خبرگان هم ناممکن است. در چنین شرایطی نقش جغرافیا در تأثیرگذاری بر هویت فرش تغییر کرده و به نظر می‌رسد بازبینی این نقش نکته‌ی حایز اهمیتی است که در این پژوهش به آن پرداخته‌شده است.

کلیدواژه‌ها

• فرش ایران
• هویت
• جغرافیا
• گفتمان

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of geography on Iranian carpet identity

نویسندگان [English]

• Hanieh Alizadeh ¹
• Bijan Arbabi ²

¹ Master’s degree student in carpet art, Tehran University of Arts

² Assistant Professor, Art University of Tehran

چکیده [English]

As a cultural and artistic commodity, Iranian handmade carpets have always had a special value and importance in Iranian culture throughout history. Therefore, helping the survival of this art is the duty of all the managers of this profession. Geographical weaving is one of the strategies adopted by public and private bodies for various purposes and has had many positive and negative effects. This movement has been met with numerous reactions and objections. One of the arguments of the opponents of this movement is the damage to the identity of the carpets in the process of these movements. This research has collected information qualitatively and descriptively-analytically through library and field resources. The purpose of this study is to investigate the effect of changing the geography of weaving on the identity of Iranian carpet and seeks to answer the question: What effect does the change of weaving geography have on the change of known identities in different regions of Iran? The obtained data show that during the geographical shifts of weaving, wherever one of the main components of the carpet identity is damaged, the identity of the carpet is also damaged, but in some cases the production framework of the origin has not changed. Carpets made in the region of origin are impossible even for experts. In such circumstances, the role of geography in influencing carpet identity has changed and it seems that reviewing this role is an important point that has been addressed in this research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Persian carpet
• identity
• geography
• discourse
• Social Constructivism