نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین بارانی ¹
• سمانه احمدی ²

¹ دانشیار گروه آموزشی فرش، دانشکده هنر، دانشگاه بیرجند

² دانش آموخته کارشناسی فرش، گروه آموزشی فرش، دانشگاه بیرجند

چکیده

مواد رنگزای طبیعی فراوانی مانند اسپرک، برگ مو، جاشیر، زرد چوبه، زعفران، سماق، پوست پیاز، اکالیپتوس، گلرنگ، گل بابونه، گل جعفری و بسیاری دیگر از گل‌های موجود در طبیعت وجود دارند که میتوان برای کسب رنگ زرد با درجات مختلف استفاده نمود. در این تحقیق از 10 رنگینه زرد طبیعی رایج در رنگرزی سنتی برای رنگرزی کلاف نخ پشمی استفاده شد. ابتدا، کلاف‌های نخ پشمی با سه غلظت مختلف از دندانه کلرید قلع (1، 2 و 3 درصد وزنی) به روش پیش دندانه عمل شد و بعد از آن با درصد‌های مختلف از ماده رنگزا‌ (10%، 30% و 60%) در حضور اسید استیک رنگرزی شدند. طیف‌های انعکاسی نمونه‌های رنگرزی شده مورد بررسی و قدرت رنگی آنها محاسبه گردید. با توجه به قدرت رنگی نمونه‌های رنگرزی شده می‌توان بیان نمود که ماده رنگزای پوست پیاز و سماق به ترتیب دارای بیشترین و کمترین قدرت رنگی می‌باشند. نمونه کلاف نخ رنگرزی شده با ماده رنگزای زردچوبه نسبت به سایر نمونه‌ها دارای ثبات نوری کمتری می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• رنگرزی سنتی
• مواد رنگزای طبیعی
• شید زرد
• قدرت رنگی
• ثبات رنگی

عنوان مقاله [English]

Study on the color characteristics and fastness properties of dyed wool yarn with some yellow natural colorants

نویسندگان [English]

• Hossein Barani ¹
• Samaneh Ahmadi ²

¹ Associate Professor of Carpet Department, Faculty of Arts, University of Birjand

² Carpet Department

چکیده [English]

There are several natural yellow colorant dyes such as Reseda, Vitis vinifera, Prangos ferulacea, Turmeric, Saffron, Sumac, Onion skin, Eucalyptus, Safflower, Chamomile, Tagetes and many other flowers in nature that can be used to obtain yellow color with different degrees on textile fibers. In this study, 10 common natural yellow colorants were used for natural dyeing of wool yarn. In order to this, the wool yarns were treated with three different concentrations of Tin (II) chloride (1, 2, 3 wt%) and then dyed with different percentages of selected natural colorants (10%, 30% and 60%) in the presence of acetic acid. The reflection spectra of the dyed samples were examined and the color strength of them was calculated based on the visible region. Due to the color strength of the dyed samples, it can be concluded that the Onion skin colorant and Sumac have the highest and lowest color strength, respectively. The dyed samples with Reseda, Prangos ferulacea, and Turmeric presented a lower light fastness in the presence of tin chloride compared to the other dyed samples.

کلیدواژه‌ها [English]

• Natural dyeing
• Yellow Natural colorants
• yellow shad
• color strength
• washing fastness