مطالعه رابطه فرهنگ بومی و تن‌پوش محلی با هدف مردم‌نگاری تاجمیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده هنر، گروه صنایع دستی، دانشگاه بیرجند

2 ،مربی، گروه صنایع دستی، دانشگاه بیرجند

10.22077/rajshomar.2021.4602.1036

چکیده

نوشتار حاضر با هدف مستندسازی مردم نگاری تاجمیر با تاکید بر فرهنگ بومی و تن‌پوش محلی نگاشته شده است. این پژوهش در زمره تحقیقات قوم‌نگاری، زمینه آن، فرهنگ تن‌پوش و گروه انسانی مورد مطالعه، اهالی بومی روستای تاجمیر در استان خراسان جنوبی است. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه با 8 نفر از بومیان تاجمیر در خصوص آداب زندگی و شیوه زیست و تاریخچه این قوم با تاکید بر بررسی توصیفی رابطه فرهنگ بومی و تن‌پوش محلی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تن‌پوش محلی مردمان تاجمیر علاوه بر اینکه به عنوان لباس، عملکرد پوششی مشخصی دارد، همچنین برای برآوردن نیازهای خاص انسان بومی از جمله نشان دادن موقعیت اجتماعی، هویت گروهی، مناسبات آیینی، و همچنین بخشی از تفکر فلسفی زندگی، کاربرد دارد. به نحوی که مردم این منطقه با وجود کنار گذاشتن بسیاری از فعالیت‌های نسل گذشته اعم از دامداری و کوچ‌روی عشایری، به دلیل احیای فرهنگ عروسک‌سازی در خلال پروژه ترسیب کربن، مجددا به یاد پوشش سنتی خود افتاده و دوباره آن را در قالب عروسک دوتوک تاجمیری احیا نموده‌اند. اینجاست که می‌توان نمونه موفق تلفیق دو رویکرد کارکردگرایی و آرمان‌گرایی را در حفظ تن‌پوش سنتی این منطقه عیان داد. چرا که علاوه بر کارکرد لباس محلی در حفظ آیین‌های محلی و احترام به شوون قبیلگی، آرمان دوباره این قوم در بازآفرینی عروسک به عنوان منبع درآمد اصلی این روستا، نشانه بارزی از چگونگی انقطاع‌پذیری این دو رویکرد به شکلی موفقیت‌آمیز و الگوپذیر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between indigenous culture and local clothing with the aim of Tajmir ethnography

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Khalilnezhad 1
  • farzaneh fakhr 2

1 Assistant Professor Department of Handicraft Faculty of Art University of Birjand

2 Faculty member University of birjand

چکیده [English]

The present article has been written with the aim of documenting Tajmir ethnography with emphasis on local culture and local clothing. The method of data collection is interviews with 8 natives of Tajmir about the customs, lifestyle and history of this people with emphasis on a descriptive study of the relationship between indigenous culture and local clothing. The research results indicate that the local cloak of Tajmir people, in addition to having a specific covering function as clothing, also to meet the specific needs of the indigenous people, including showing social status, group identity, ritual relations, as well as part of philosophical thinking of life. Furthermore, the people of this region, despite abandoning many activities of the previous generation, including animal husbandry and nomadic nomadism, due to the revival of puppetry culture during the carbon sequestration project, have recalled their traditional cover and revived it in the form of Dutuk dolls. This is where a successful example of combining the two approaches of functionalism and idealism in preserving the traditional dress of the region can be seen. Because in addition to the function of local costumes in preserving local rituals and respecting the tribal show, the people 's aspiration to recreate puppets as the main source of income in this village is a clear indication of how these two approaches can be successfully and exemplary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Local clothes
  • Tajmir
  • indigenous culture
  • South Khorasan
41
ها شاهپری شیبانی، زربخت کلندرزهی،و همچنین خانم
گردد.جبین کلندرزایی و زهره زمانی نیز صمیمانه تشکر میمه
منابع:

ها دریافتهچهارمین کنگره ملی تازه
). بازتاب نمادین سنت در البسه بیرونی زن قاجاری.1398اله. (. اباذری، مانا؛ طیبی، حبیب1
.
10-1 .علوم انسانی
مستندات مصاحبه میدانی با بومیان
تا).جنوبی، اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی (بی. آرشیو پروژه ترسیب کربن خراسان2
(منتشرنشده).
تاجمیر
.
نقش و جایگاه هویت قومی درلباس جشن عروسی گذشته اقوام شمال ایران.)1399. آقاجانی، فاطمه؛ نوری، جواد؛ نوری، مهران. (3
.
12-1 شیراز: نخستین کنفرانس ملی حقوق، فقه و فرهنگ.
. همدان: اولین همایش ملی
لباس محلی نمادی از فرهنگ و هویت ملی (مطالعه موردی: استان گیلان).)1393. رهنمایی، سهیلا. (4
.
56-47 گردشگری، درآمد و فرصت.
، تهران: عطار
شناسی (گرد شهر با چراغ)مبانی انسان ،)1377. روح الامینی، محمود (5
المللی و دومیننخستین کنفرانس بین
های سیستان بلوچستان و پاکستان. شیراز:). بررسی رودوزی1399. صفری فروشانی، سارا. (6
.
17-1 .کنفرانس ملی مدیریت، اخلاق و کسب و کار
کنفرانس
). بررسی تاثیر متقابل سبک پوشش در سبک زندگی بانوان دوره قاجار.1398. طوسی، معصومه؛ باصری، سمیه. (7
.
34-17 .المللی علوم انسانی، علوم اجتماعی و سبک زندگیبین
چهارمین کنگره ملی فرهنگ و
). معرفی و بررسی لباس و پوشش در شاهنامه فردوسی. همدان:1400. قالبی حاجیوند، مجید. (8
.
13-1 .ادبیات فارسی
نخستین کنفرانس ملی پوشاک، طراحی
). هویت فرهنگی پوشش در دهه های جمهوری اسلامی. شیراز:1399. قپانداران، وجیهه. (9
.
166-145 .پارچه و لباس
های قومی با تاکید بر ابقای). جهانی شدن فرهنگ و پوشاک سنتی هویت
1397پور زهرایی، شیما؛ پیراوی ونک، مرضیه. (. کریم10
.
42-25 ،38 ، شمارهفصلنامه زن و فرهنگ پوشاک زنان کرد غرب ایران.
، تهران: آوای نور
شناسیهای مردمنظریه ،)1377. گاربارینو، مروین (11
، تهران: ماهی
شناسی اجتماعی و فرهنگیانسان ،)1389. ماناگن، جان و جاست، پیتر (12
نخستین کنفرانس ملی
سنتی زنان ایران. شیراز: ک). مطالعة فرهنگی و جامعه شناختی پوشا1399. ماهری جهرمی، فاطمه. (13
.
25-1 .پوشاک، طراحی پارچه و لباس
.
119-107 ،17 ، شمارهجلوه هنر ). لباس و هویت: ابعاد هویت فرهنگی در لباس ایرانی.1396. مونسی سرخه، مریم. (14
شناختی پوشاک سنتی زنان مناطق کویری ایران با تمرکز بر اقلیمشناختی- زیبایی). ارزیابی جامعه
1395. یاسینی، سیده راضیه. (15
.
189-163 ،2 ،شماره 8 ، دورهشناسی هنر و ادبیاتنشریه جامعه فرهنگی و طبیعی.
ران (بوشهر، هرمزگانیای جنوب اینارة درک سنتی زنان کشناختی پوشا). مطالعة فرهنگی و جامعه
1396. یاسینی، سیده راضیه. (16
.
207-185 ،2 ،شمارة 9 ، دورة. زن در فرهنگ و هنرو خوزستان)
). بازاندیشی تحولات مد و لباس دوره قاجار با محوریت هنجارسازی جنسیتی. شیراز:
1399. یاقوتی، سپیده؛ یزدانی، سمیه. (17
.
26-1 .نخستین کنفرانس ملی پوشاک، طراحی پارچه و لباس
18. Cheheltani, Maryam; Deuraseh, Nurdeng; Ahmad, Zaid; Sabran, MS. (2012). Estimating Ethnic
 
42
Identities’ Importance among Iranian Tribes. Asian Social Science; Vol. 8, No. 11, 58-66.

19. Ciptandi, Fajar; Sachari,Agus; Haldani,Achmad; Sunarya, Yan Yan. (2017). Identity Shift on Traditional

Clothes for Women in Tuban, East Java, Indonesia. Advances in Economics, Business and Management

Research (AEBMR), volume 41, 252-256.

20. deVries, Willem A. (2018). From Idealism to Pragmatism. European Journal of Pragmatism and

American Philosophy, X-2, 1-13. DOI:10.4000/ejpap.1299

21. Gale, Colin. (2012). Dress and Cultural Heritage. Bangkok; 4th Fine Arts International Conference.

28-42.

22. Jalal Kamali, Fattaneh; Hassani Sa’di, Batool. (2017). Role of Iranian Traditional Needlework in

People’s Social and Family Life: A Study of Pateh Embroidery in Kerman. Modern Applied Science; Vol.

11, No. 1; 253-263.

23. Maria Conti, Giovanni; Vacca, Federica. (2008). Traditional Textile on Fashion Design. New path for

experience. Torino: Conference on Changing the Change. Design, Visions Proposals and Tools. 248-269.

24. Rahimkhani, Tahereh; Sabori, Hadi. (2019). An Ethnoarcheological Study of the Architectural

Relationship Between Settlement and Cemetery Sites in a Remote Iranian Village, Ethnoarchaeology,

11:2, 155-169, DOI: 10.1080/19442890.2019.16429
  • تاریخ دریافت: 27 مرداد 1400
  • تاریخ بازنگری: 15 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 01 آذر 1400