نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجید طهرانی ¹
• نرگس جعفری ²

¹ دانشیار دانشکده هنر گروه فرش دانشگاه شهرکر

² دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد

چکیده

گیاه آویشن یک منبع غنی از پلی فنول‌ها مانند فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌ها است که می‌تواند به عنوان یک رنگزای طبیعی استفاده شود. در این تحقیق تاثیر پارامترهای رنگرزی از جمله نوع دندانه، نوع اسید، روش رنگرزی، دما و غلظت رنگزا بر فام و شدت رنگ جذب شده از رنگزای آویشن بر روی الیاف پشم بررسی گردیده است. همچنین ثبات شستشویی و نوری نمونه‌های رنگ شده بر اساس معیارهای خاکستری و آبی ارزیابی شده است. نتایج نشان می‌دهد در حضور دندانه‌های مختلف فامهای زرد طلایی، سبز، خاکستری تیره و قهوه‌ای روشن ایجاد شده است. همچنین نمونه‌های رنگ شده با گیاه آویشن در حضور دندانه‌های فلزی، دارای ثبات شستشویی و ثبات نوری قابل قبول می‌باشند. دندانه‌های آهن، مس و کروم بهترین ثبات شستشویی و دندانه‌های مس و کروم بهترین ثبات نوری را ایجاد نموده‌اند. تحلیل نتایج میزان رنگ جذب شده تعادلی در دماها و غلظت‌های مختلف نشان می‌دهد با افزایش دما میزان جذب افزایش می‌یابد ولی با افزایش غلظت رنگ، روند جذب در دماهای مختلف متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

• رنگزای طبیعی
• گیاه آویشن
• ثبات شستشویی
• ثبات نوری
• غلظت رنگزا

عنوان مقاله [English]

Dyeing of wool fiber with natural dye from thymus vulgaris L.

نویسندگان [English]

• Majid Tehrani ¹
• Narges Jafary ²

¹ Associated Professor, Department of Carpet, Shahrekord University, Shahrekord

² Department of Art, Shahrekord University

چکیده [English]

Thymus vulgaris is a rich source of polyphenols such as flavonoids and anthocyanins, which can be used as a natural dye. In this research, the effect of dyeing parameters such as mordant type, acid type, dyeing method, dyeing temperature and dye concentration on the shade and the intensity in wool fibers dyed with thymus vulgaris were investigated. Also, the washing and light fastness of the dyed samples were evaluated based on gray and blue scales. The results indicate that by use different mordant, golden yellow, green, dark gray and light brown shades have been created. Also, samples dyed with thyme vulgaris in the presence of metal mordants have acceptable washing and light fastness. Iron, copper and chrome mordants provide the best washing fastness and copper and chrome mordants provide the best light fastness. Analysis of the equilibrium absorbed dye at different temperatures and dye concentrations show that as the temperature increases, the dyed absorption increases, but with increasing dye concentration, the rate of absorption at various temperatures is different.

کلیدواژه‌ها [English]

• Natural colorants
• Thymus vulgaris L
• Wash fastness
• Light fastness
• Dye concentration