نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرزانه فخر ¹
• وحیده حسامی ²
• فاطمه ابراهیمی ³

¹ استاد

² عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند

³ دانشجوی فارغ التحصیل

چکیده

فرهنگ و هنر عامه زمینه ایست مناسب برای پژوهشگران جهت شناخت باورها، اعتقادات، آیین ها، اسطوره‌های مردم مناطق مختلف که بر بی پیرایگی و اندیشه عامه استوار است.پرده‌ها و پرده‌نماهای گلدوزی شده یکی از این آثار هنری است که می‌توانند مخاطب را تحت تأثیر خود قرار داده و فرهنگ غنی نهفته در پس آثار را بازیابی و تعریف نمایند. فرم‌های نقش بسته بر روی پرده دوزی های خراسان جنوبی نمونه‌ای از تجلی این نوع خواست‌ها و تمایلات مردم بومی بر روی سطح سفید پارچه است که ماهیتی تجسمی یافته و به دلیل استفاده از نقشمایه‌های مختلف در رنگ های گوناگون ترکیب های زیبایی را ایجاد می کنند که قابل بررسی و تحلیل می‌باشند.نگارندگان در این پژوهش تلاش دارند به معرفی و بررسی فرمی و محتوایی نقوش این پرده‌ها پرداخته وضمن بررسی رابطۀ موجود بین نقوش این پرده‌ها به این سوالات پاسخ دهند که انواع فرم‌های به کاررفته در این پرده‌نماها چیست و از چه مضامین و موضوعاتی در خلق این نقوش بهره برده شده است؟ روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه ای است.با بررسی این پرده نماها می توان به این نتیجه رسید که تاثیرات از طبیعت پیرامون و مناظر طبیعی همچنین تحولات سیاسی و اجتماعی نقش تعیین کننده‌ای در ایجاد نقشمایه‌ها داشته‌اند. به عبارتی تمایلات مذهبی، سیاسی و فرهنگ بومی منطقه، به عنوان مضامین اصلی، نقشمایه های پرده‌ها را تشکیل می‌دهند که به زبانی ساده ودر قالب نقوش تصویری در کنار سایر عناصر بومی و محلی قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها

• خراسان جنوبی
• پرده‌نما
• گازار
• هنرهای بومی
• فرم

عنوان مقاله [English]

Investigation and Analysis of the Motifs Used in the Curtain Scenes of South Khorasan (Case Study: Gazar Area)

نویسندگان [English]

• farzaneh fakhr ¹
• vahideh hesami ²
• fatemeh ebrahimy ³

¹ Instructor of Handicrafts department ,university of birjand, Iran

² Instructor of Carpet department ,university of birjand, Iran

³ Carpet graduate student of Carpet department ,university of birjand, Iran

چکیده [English]

Popular culture and art is a suitable ground for researchers to know the beliefs, rituals, myths and aspirations of the people of different regions, which is based on unpretentiousness and popular thought, and the expression of human taste and thought with a simple thought without any obligation. A new look based on the analysis of the patterns and forms used in these arts can reveal the message hidden in the heart of the works created by local artists. Handmade and embroidered curtains are one of these works of art that can impress the audience and retrieve and define the rich culture behind various works or customs. patterns on embroidered curtains of South Khorasan is an example of the manifestation of this kind of desires and inclinations of the native people on the white surface of the fabric, which has a visual nature and creates beautiful combinations due to the use of different patterns in different colors. So, they can be examined and analyzed. In this research, the authors try to introduce and study the form and content of the designs of these curtains and while examining the relationship between the designs of these curtains, answer the questions of what types of forms are used in these curtains and what themes have been used in creating these designs?

Examining these scenes, it can be concluded that the effects of the surrounding nature and natural landscapes as well as political and social developments have played a decisive role in creating themes. ,

کلیدواژه‌ها [English]

• South Khorasan
• Curtain Scenes
• Gazar
• Indigenous Arts
• Form